" La esposa de un maestro taoísta

La esposa de un maestro taoísta

0

Un maestro taoísta encuentra el modo de hacerse conocer intentando ser ignoto y de mostrarse ocultándose. Muchos de ellos no escribieron o se perdieron sus escritos y por tanto los conocemos poco y de manera intermedia. Uno de ellos es 黔娄 Qián Lóu, del reino de Lǔ, quien vivió durante el Período de los Reinos Combatientes.

La biografía de 黔娄 Qián Lóu figura en 高士传 Gāo shì zhuàn, Biografías de personajes nobles, escritas por 皇甫谧 Huángfǔ Mì (215-282). También aparece en la biografía de su esposa que leeremos, perteneciente al  Libro II dedicado a 贤明传 Xián míng zhuàn, "Biografías de conocedoras y esclarecidas" de las 列女传 Liè nǚ Zhuàn, Biografías de mujeres destacadas redactadas por el bibliotecario de la dinastía Hàn 刘向 Liú Xiàng (77-6 a.e.c.) .  

Se sabe que era un maestro taoísta del reino de que vivía en la pobreza y que rechazaba cargos oficiales. Su esposa, como veremos, también practicaba el 道 dào y estaba de acuerdo con el tipo de vida que habían elegido. Es totalmente comprensible que un maestro que optó por la vida sencilla sea tan poco conocido, dado que había rechazado la fama y se mantenía alejado de la política de las cortes. A pesar de esto, vemos que le ofrecieron ser incluso primer ministro, lo que implica que era conocido en su época. Como buen maestro taoísta, hay algo de humor también en la biografía, incluso teniendo en cuenta que se refiere a su funeral.

《鲁黔娄妻》

Lǔ Qián Lóu qī

La esposa de Qián Lóu de Lǔ

1. 鲁黔娄先生之妻也。先生死,曾子与门人往吊之。

Lǔ qián lóu xiān shēng zhī qī yě. Xiān shēng sǐ, Zēng zǐ yǔ mén rén wǎng diào zhī.

Era la esposa del maestro Qián Lóu de Lǔ. Cuando falleció el maestro, Zēngzǐ y sus discípulos fueron a presentar sus condolencias.

2. 其妻出户,曾子吊之。上堂,见先生之尸在牖下,枕墼席稿,縕袍不表,覆以布被,首足不尽敛。

Qí qī chū hù, Zēng zǐ diào zhī. Shàng táng, jiàn xiān shēng zhī shī zài yǒu xià, zhěn jī xí gǎo, yùn páo bù biǎo, fù yǐ bù bèi, shǒu zú bù jìn liǎn.

Cuando la esposa salió a la puerta, Zēngzǐ le presentó sus condolencias. Cuando entró al atrio, vio el cadáver del maestro debajo de una ventana, en una esterilla de paja con una almohada de ladrillos secados al sol. Vestía una túnica rústica, sin un atavío exterior. Estaba cubierto por una manta que no era suficiente para cubrirle la cabeza y los pies.

覆头则足见,覆足则头见。曾子曰:“邪引其被,则敛矣。”

Fù tóu zé zú jiàn, fù zú zé tóu jiàn. Zēng zǐ yuē: “Xié yǐn qí bèi, zé liǎn yǐ.”

Si se cubría la cabeza, entonces se veían los pies; si se cubrían los pies, entonces se veía la cabeza. Zēngzǐ dijo: "Si se coloca la manta de modo torcido, entonces lo cubrirá."

妻曰:“邪而有馀,不如正而不足也。先生以不邪之故,能至于此。生时不邪,死而邪之,非先生意也。”

Qī yuē: “Xié ér yǒu yú, bù rú zhèng ér bù zú yě. Xiān shēng yǐ bù xié zhī gù, néng zhì yú cǐ. Shēng shí bù xié, sǐ ér xié zhī, fēi xiān shēng yì yě.”

La esposa dijo: "Si se coloca de modo torcido entonces sobrará. Es mejor colocarla recta aunque no sea suficiente. Como el maestro nunca se torció pudo llegar hasta aquí. Como en la vida no se torció, al morir tampoco se tuerce. No pienso igual que usted."

3. 曾子不能应遂哭之曰:“嗟乎,先生之终也!何以为谥?”其妻曰:“以康为谥。”

Zēng zǐ bù néng yīng suì kū zhī yuē: “Jiē hū, xiān shēng zhī zhōng yě! Hé yǐ wéi shì?” Qí qī yuē: “Yǐ kāng wèi shì.”

Zēngzǐ no pudo responder y a continuación dijo llorando: "¡Ay, es el fin del maestro! ¿Qué nombre póstumo asumirá? 

La esposa dijo: "Asumirá Kāng (Satisfecho) como nombre póstumo"

曾子曰:“先生在时,食不充虚,衣不盖形。死则手足不敛,旁无酒肉。生不得其美,死不得其荣,何乐于此而为康乎?”

Zēng zǐ yuē: “Xiān shēng zài shí, shí bù chōng xū, yī bù gài xíng. Sǐ zé shǒu zú bù liǎn, páng wú jiǔ ròu. Shēng bù dé qí měi, sǐ bù dé qí róng, hé lè yú cǐ ér shì wèi kāng hū?”

Zēngzǐ dijo: "Cuando el maestro vivía, su comida no alcanzaba a satisfacerlo y su ropa no cubría toda su figura. Ahora ha fallecido y sus manos y pies no están cubiertos, a sus lados no hay vino ni comida. Si cuando estaba vivo no consiguió el deleite y cuando falleció no consiguió el honor, ¿por qué disfrutaría tener Kāng (Satisfecho) como nombre póstumo?

其妻曰:“昔先生君尝欲授之政,以为国相,辞而不为,是有馀贵也。君尝赐之粟三十锺,先生辞而不受,是有馀富也。

Qí qī yuē: “Xī xiān shēng jūn cháng yù shòu zhī zhèng, yǐ wéi guó xiāng, cí ér bù wéi, shì yǒu yú guì yě. Jūn cháng cì zhī sù sān shí zhōng, xiān shēng cí ér bù shòu, shì yǒu yú fù yě.

La esposa dijo: "Hace tiempo, el gobernante tuvo el deseo de que el maestro se desempeñara en el gobierno, nombrándolo primer ministro, pero no quiso aceptarlo, porque esto era demasiado honor. El gobernante intentó conferirle treinta medidas de grano, pero el maestro declinó la oferta y no lo recibió, porque era demasiada riqueza.

彼先生者,甘天下之淡味,安天下之卑位。不戚戚于贫贱,不忻忻于富贵。求仁而得仁,求义而得义。其为康,不亦宜乎!

Bǐ xiān shēng zhě, gān tiān xià zhī dàn wèi, ān tiān xià zhī bēi wèi. Bù qī qī yú pín jiàn, bù xīn xīn yú fù guì. Qiú rén ér dé rén, qiú yì ér dé yì. Qí shì wèi kāng, bù yì yí hū!

Este maestro consideraba los sabores insípidos del mundo como dulces, y consideraba las posiciones bajas del mundo como suficientes. No se angustiaba por la pobreza o la condición humilde ni se alegraba con la riqueza y la condición noble. Buscaba humanitarismo y conseguía humanitarismo, buscaba justicia y conseguía justicia. ¡Y no es apropiado que su nombre póstumo sea Kāng (Satisfecho)!

曾子曰:“唯斯人也而有斯妇。”君子谓黔娄妻为乐贫行道。

Zēng zǐ yuē:“Wéi sī rén yě ér yǒu sī fù.” Jūn zǐ wèi qián lóu qī wéi lè pín xíng dào.

Zēngzǐ dijo: "Solo esta persona tiene esta esposa." Un sabio dijo que la esposa de Qián Lóu estaba alegre en la pobreza y practicaba el dào."

《诗》曰:“彼美淑姬,可与寤言。”此之谓也。

“Shī” yuē: “Bǐ měi shū jī, kě yǔ wù yán.” Cǐ zhī wèi yě.

El Clásico de la poesía dice: "Esta hermosa y virtuosa mujer podía expresarse en un diálogo." Estas son sus palabras.

4. 颂曰:黔娄既死,妻独主丧,曾子吊焉,布衣褐衾,安贱甘淡,不求丰美,尸不揜蔽,犹諡曰康。

Sòng yuē: Qián lóu jì sǐ, qī dú zhǔ sàng, Zēng zǐ diào yān, bù yī hè qīn, ān jiàn gān dàn, bù qiú fēng měi, shī bù yǎn bì, yóu shì yuē kāng.

Las Odas dicen: Cuando Qián Lóu ya había fallecido, su esposa estaba sola encargándose del funeral. Cuando Zēngzǐ presentó sus condolencias, vestía un hábito rústico con una cubierta de cáñamo. Se contentaba con las cosas sencillas y encontraba dulce lo insípido; no buscaba la abundancia de deleites y su cadáver no estaba totalmente cubierto. Así y todo, su nombre póstumo fue Kāng (Satisfecho).

Estos son los capítulos de 列女传 Liè nǚ Zhuàn, Biografías de mujeres destacadas, que ya hemos traducido. Nuestro proyecto es traducir el libro completo y también enriquecer las notas a la traducción.

1. 母仪传 Mǔ yí zhuàn, Biografías de modelos de maternidad

1.1 《有虞二妃》 Yǒu yú èr fēi, Las dos esposas de Yǒuyú 

1.2 弃母姜嫄, Qì mǔ Jiāng yuán, Jiāng Yuán, la madre de Qì 

1.3 契母简狄 Xiè mǔ Jiǎn dí, Jiǎn dí, madre de Xiè

1.4 《启母涂山》Qǐ mǔ Túshān, Túshān, madre de Qǐ 

1.5 《汤妃有㜪》Tāng fēi Yǒu shēn, Yǒushēn, esposa de Tāng  

1.6 《周室三母》Zhōu shì sān mǔ, Las tres madres de la casa Zhōu

1.7 《卫姑定姜》Wèi gū Dìng Jiāng, La dama Dìng Jiāng de Wèi

1.8 《齐女傅母》Qí nǚ fù mǔ, La madre tutora de la mujer de Qí

1.9 《鲁季敬姜》 Lǔ Jì Jìng Jiāng,  Jìng Jiāng del clan Jì de Lǔ 

1.10 《楚子发母》Chǔ Zǐ fā mǔ, La madre de Zǐfā de Chǔ 

1.11《邹孟轲母》Zōu Mèng kē mǔ, La madre de Mèngkē de Zōu

1.12《鲁之母师》Lǔ zhī mǔ shī, La madre maestra de Lǔ

1.13 《魏芒慈母》Wèi Máng cí mǔ, La compasiva madre Máng de Wèi 

1.14 《齐田稷母》Qí Tián jì mǔ, La madre de Tiánjì de Qí 

2. 贤明传 Xián míng zhuàn, Biografías de conocedoras y esclarecidas

2.1 《周宣姜后》Zhōu Xuān Jiāng hòu, Jiāng, esposa del rey Xuān de Zhōu  

2.2 《齐桓卫姬》Qí Huán Wèi Jī, Jī de Wèi, esposa de Huán de Qí

2.3 《晋文齐姜》Jìn Wén Qí Jiāng, Jiāng de Qí, esposa de Wén de Jìn

2.4 《秦穆公姬》Qín Mù gōng Jī, Jī, esposa del señor Mù de Qín

2.5 楚庄樊姬Chǔ Zhuāng Fán jī, La concubina Fán del rey Zhuāng de Chǔ

2.6 《周南之妻》Zhōu nán zhī qī, La esposa de Zhōunán 

2.7 《宋鲍女宗》Sòng Bào nǚ zōng, La honorable esposa de Bào de Sòng  

2.8  《陶荅子妻》Táo dā zi qī, La esposa de Dāzǐ de Táo

2.9  《柳下惠妻》Liǔ xià Huì qī, La esposa de Liǔxià Huì

2.13《楚接舆妻》Chǔ Jiē yù qī, La esposa de Jiēyù de Chǔ

2.14 《楚老莱妻》Chǔ Lǎo Lái zhī, La esposa de Lǎo Lái de Chǔ

2.25 《楚于陵妻》Chǔ Wū líng qī, La esposa de Wūlíng de Chǔ

3. 仁智传 Rén zhì zhuàn, Biografías de humanitarias y sabias

3.1 《密康公母》Mì Kāng gōng mǔ, La madre del señor Kāng de Mì

3.2 《楚武邓曼》Chǔ Wǔ Dèng Màn, Dèng Màn, esposa de Wǔ de Chǔ

3.7 卫灵夫人 Wèi Líng fū rén, La esposa de Líng de Wèi

3.14 《魏曲沃负》Wèi Qū wò fù, La mujer de Qūwò de Wèi 

4. 贞顺传 Zhēn shùn zhuàn, Biografías de castas y obedientes

4.1 召南申女 Shào nán Shēn nǚ, La mujer de Shēn en Shàonán 

4.8 《齐杞梁妻》 Qí Qǐ Liáng qī, La esposa de Qǐ Liáng de Qí 

4.11《楚白贞姬》Chǔ Bái zhēn Jī, La casta Jī de Bái de Chǔ

5. 节义传 Jié yì zhuàn, Biografías de íntegras y justas

5.1 《鲁孝义保》Lǔ xiào yì bǎo, La justa nodriza de Xiào del reino de Lǔ

5.2 《楚成郑瞀》Chǔ chéng zhèng mào, Zhèn Mào, esposa de Chéng de Chǔ

5.7《代赵夫人》Dài zhào fū rén, La dama Zhào de Dài

6. 辩通传 Biàn tōng zhuàn, Biografías de hábiles con el discurso

6.1 《齐管妾婧》Qí Guǎn qiè Jìng, Jìng, concubina de Guǎn del reino de Qí

6.3 《晋弓工妻》Jìn gōng gōng qī, La esposa del fabricante de arcos de Jìn 

6.5 《楚野辩女》 Chǔ yě biàn nǚ, La mujer argumentadora de la campiña de Chǔ 

6.7 《赵津女娟》 Zhào jīn nǚ Juān, Juān, la mujer del barco de transporte de Zhào

6.10 《齐锺离春》Qí Zhōng lí Chūn, Zhōnglí Chūn de Qí

6.15 《齐太仓女》Qí tài cāng nǚ, La hija del administrador del Gran granero de Qí

7. 孽嬖传 Niè bì zhuàn, Biografías de favoritas malvadas

7.1 夏桀末喜 Xià Jié Mò xǐ, Mòxǐ, esposa de Jiè de la dinastía Xià

7.2 《殷纣妲己》Yīn Zhòu Dá jǐ, Dá jǐ, de Zhòu de Yīn. La pérdida del Mandato del Cielo del último rey Shāng 

7.3《周幽褒姒》Zhōu Yōu Bāo Sì, Bāo Sì, esposa de Yōu del reino de Zhōu. Una bella mujer, un conjuro y una venganza

8. 续列女传 Xù liè nǚ zhuàn, Biografías suplementarias

8.2《陈辩女》Chén biàn nǚ, La discutidora de Chén

Descargar PDF (próximamente)

Entradas que pueden interesarte

Sin comentarios