" Tres enseñanzas del maestro de Lǎozǐ

Tres enseñanzas del maestro de Lǎozǐ

0

Siendo 老子 Lǎozǐ un personaje misterioso, no sorprende que los que aparecen en los textos relacionados con él posean también un carácter enigmático. La obra《说苑》Shuō yuàn, Jardín de relatos, escrita por 刘向 Liú Xiàng, bibliotecario imperial de la dinastía 汉 Hàn (206 a.e.c.-220 e.c.) recoge muchas historias que de otro modo se hubieran perdido. Abreva tanto de obras conservadas, en efecto, como de textos perdidos. El texto que leeremos recoge una historia de la vida de 老子 Lǎozǐ cuando fue a consultar a su maestro anciano 常摐 Cháng Chuāng. No se han conservado, sin embargo, otras fuentes que nos cuenten sobre la vida de este maestro. En esta situación no podríamos juzgar si se trata de una figura histórica o si lo que 刘向 Liú Xiàng transmite es un relato que circulaba acerca de 老子 Lǎozǐ y que, como veremos por su contenido, es completamente verosímil a la luz de lo que conocemos de sus escritos.

El diálogo que leeremos a continuación es también la fuente de un 成语 chéng yǔ:

El 成语 chéng yǔ 舌存齿亡 shé cún chǐ wáng, "la lengua subsiste y los dientes desaparecen", que puede aparecer también como 齿亡舌存 chǐ wáng shé cún o 齿弊舌存 chǐ bì shé cún con el mismo sentido, significa que lo blando es capaz de permanecer más tiempo que lo fuerte. Se lo usa para indicar que es mejor ser flexible que mantener posiciones rígidas.

《说苑·敬慎》

“Shuō yuàn·Jìng shèn”

Jardín de relatos, "Elogio de la prudencia"

常摐有疾,老子往问焉,曰:“先生疾甚矣,无遗教可以语诸弟子者乎?”

Cháng Chuāng yǒu jí, Lǎo zǐ wǎng wèn yān, yuē: “Xiān shēng jí shén yǐ, wú yí jiào kě yǐ yǔ zhū dì zǐ zhě hū?”

Cuando Cháng Chuāng se enfermó, Lǎo zǐ fue a hacerle preguntas y le dijo: "El señor está muy enfermo, ¿no tiene para dejarle alguna enseñanza a su discípulo?

常摐曰:“子虽不问,吾将语子。”

Cháng Chuāng yuē: “Zǐ suī bù wèn, wú jiāng yǔ zǐ.”

Cháng Chuāng dijo: "Aun si no me lo hubieras preguntado, iba a decírtelo."

常摐曰:“过故乡而下车,子知之乎?”

Cháng Chuāng yuē: “Guò gù xiāng ér xià chē, zi zhī zhī hū?”

Cháng Chuāng dijo: "Al pasar por la aldea natal se desmonta del carro, ¿lo sabías?

老子曰:“过故乡而下车,非谓其不忘故耶?”

Lǎo zǐ yuē: “Guò gù xiāng ér xià chē, fēi wèi qí bù wàng gù yé?”

Lǎozǐ dijo: "Al pasar por la aldea natal y desmontar del carro, ¿no se dice que es para no olvidar los orígenes?

常摐曰:“嘻,是已。”

Cháng Chuāng yuē:“Xī, shì yǐ.”

Cháng Chuāng dijo: "Oh, sí, es por esto".

常摐曰:“过乔木而趋,子知之乎?”

Cháng chuāng yuē: “Guò qiáo mù ér qū, zi zhī zhī hū?”

Cháng Chuāng dijo: "Al pasar cerca de un árbol imponente se camina rápido con pequeños pasos, ¿sabes por qué es?

老子曰:“过乔木而趋,非谓敬老耶?”

Lǎo zǐ yuē: “Guò qiáo mù ér qū, fēi wèi jìng lǎo yé?”

Lǎozǐ dijo: "Pasar cerca de un árbol imponente y caminar rápido con pequeños pasos, ¿no se dice que es para mostrar veneración por la vejez?

常摐曰:“嘻,是已。”张其口而示老子曰:“吾舌存乎?”

Cháng Chuāng yuē: “Xī, shì yǐ.” Zhāng qí kǒu ér shì Lǎo zǐ yuē: “Wú shé cún hū?"

Cháng Chuāng dijo: "¡Oh, sí es por eso." Abrió su boca y se la mostró a Lǎozǐ diciendo: "¿Todavía existe mi lengua?".

老子曰:“然。”

Lǎo zǐ yuē:“Rán.”

Lǎo zǐ dijo: "Por supuesto."

“吾齿存乎?”

“Wú chǐ cún hū?”

"¿Y mis dientes existen?"

老子曰:“亡”

Lǎo zǐ yuē: “Wáng”

Lǎo zǐ dijo: "Han desaparecido."

常摐曰:“子知之乎?”

Cháng Chuāng yuē: “Zǐ zhī zhī hū?”

Cháng Chuāng dijo: "¿Sabes por qué?"

老子曰:“夫舌之存乎,岂非以其柔耶?齿之亡乎,岂非以其刚耶?”

Lǎo zǐ yuē: “Fū shé zhī cún hū, qǐ fēi yǐ qí róu yé? Chǐ zhī wáng hū, qǐ fēi yǐ qí gāng yé?”

Lǎozǐ dijo: "Que la lengua subsista, ¿no es acaso por su blandura? Que los dientes hayan desaparecido, ¿no es acaso por su dureza?" 

常摐曰:“噫!是已。天下之事已尽矣,吾何以复语子哉?”

Cháng Chuāng yuē: “Yī! Shì yǐ. Tiān xià zhī shì yǐ jìn yǐ, wú hé yǐ fù yǔ zi zāi?”

Cháng Chuāng dijo: "¡Sí! es por esto. Ya hemos agotado todos los asuntos debajo del cielo, ¿qué más tendría para decirte?" 

El elogio de la flexibilidad

El elogio de lo blando y flexible y su valoración como más poderoso que lo duro e inflexible es un tópico del 道德经 Dào dé jīng. Por ejemplo, en el capítulo 52 se dice:

见小曰明,守柔曰强。

Jiàn xiǎo yuē míng, shǒu róu yuē qiáng.

Considerar lo pequeño se llama "iluminación", preservar lo blando se llama "fortaleza".

Y en el capítulo 43:

天下之至柔,驰骋天下之至坚。

Tiān xià zhī zhì róu, chí chěng tiān xià zhī zhì jiān.

Lo más blando debajo del cielo puede sobremontar a lo más duro debajo del cielo.

Se trata de un principio general que luego puede verse aplicado en cuestiones más específicas como la valoración de la paz sobre la guerra, el silencio sobre las palabras y las acciones no violentas sobre las violentas. 

Descargar PDF

Entradas que pueden interesarte

Sin comentarios