" 朝三暮四,zhāo sān mù sì

朝三暮四,zhāo sān mù sì

0

¿Cambian de idea demasiado a menudo? ¿Les molesta que alguien les diga una cosa hoy y otra diferente mañana? Hay un modo muy interesante en chino de denominar a este tipo de personalidad.

El sentido de los 成语 chéng yǔ no es fijo e invariable a lo largo del tiempo. El ejemplo más patente de esto es  朝三暮四,zhāo sān mù sì, tres a la mañana y cuatro a la tarde, que ya presenta variaciones en las dos fuentes antiguas taoístas que lo transmiten, y que actualmente adquirió un sentido diverso.

La expresión está tomada del 列子 Liè Zǐ,que a su vez se inspiró en una historia del 庄子 Zhuāng Zǐ. En ambas obras la reflexión final sobre la historia es diferente. La historia está más desarrollada en el 列子 Liè Zǐ, y de allí se tomaron los caracteres para la expresión. Esta coincidencia no debe sorprender porque un tercio del 列子 Liè Zǐ es una copia, más o menos literal del 庄子 Zhuāng Zǐ.

"Tres a la mañana y cuatro a la tarde" en  庄子,《齐物论

狙公赋芧,曰:“朝三而莫四。”众狙皆怒。曰:“然则朝四而莫三。”

Jū gōng fù xù, yuē: “Zhāo sān ér mù sì.” Zhòng jū jiē nù. Yuē: “Rán zé zhāo sì ér mù sān.”

Al darle bellotas a los monos el anciano dijo: "A la mañana tres y al atardecer cuatro". La multitud de los monos se enojó. Dijo: "Entonces, a la mañana cuatro y al atardecer tres."

众狙皆悦。名实未亏,而喜怒为用,亦因是也。

Zhòng jū jiē yuè. Míng shí wèi kuī, ér xǐ nù wèi yòng, yì yīn shì yě.

La multitud de monos se alegró. Sus palabras en realidad no diferían, pero las utilizó para alegrarlos y enojarlos. Esta es la razón (por la que lo mencioné).

是以圣人和之以是非,而休乎天钧,是之谓两行。

Shì yǐ shèn grén hé zhī yǐ shì fēi, ér xiū hū tiān jūn, shì zhī wèi liǎng xíng.

Es por esto que el sabio permanece sereno al tomar en consideración afirmaciones y negaciones, reposa en el equilibro del cielo y dice respecto de estas que ambas funcionan.

"Tres a la mañana y cuatro a la tarde" en 列子《黄帝》

宋有狙公者,爱狙,养之成群,能解狙之意;狙亦得公之心。

Sòng yǒu jū gōng zhě, ài jū, yǎng zhī chéng qún, néng jiě jū zhī yì; jū yì dé gōng zhī xīn.  

Un anciano de Sòng que tenía monos, amaba a los monos, los criaba en manada, podía entender las ideas de los monos. Los monos también habían ganado el corazón del anciano. 

损其家口,充狙之欲。俄而匮焉,将限其食。

Sǔn qí jiā kǒu, chōng jū zhī yù. É ér guì yān, jiāng xiàn qí shí.  

Aunque decrecía el sustento de su familia, deseaba satisfacer a los monos. Pronto fue insuficiente, y estaba a punto de limitar su alimento.

恐众狙之不驯于己也,先诳之曰:“与若茅,朝三而暮四,足乎?”

Kǒng zhòng jū zhī bù xùn yú jǐ yě, xiān kuáng zhī yuē: “Yǔ ruò xù, zhāo sān ér mù sì, zú hū?”

Temiendo que la mutltitud de monos no estuviera de acuerdo con él,  primero los engañó diciendo: si les doy bellotas, a la mañana tres y al atardecer cuatro, ¿es suficiente?

众狙皆起而怒。俄而曰:“与若茅,朝四而暮三,足乎?”

Zhòng jū jiē qǐ ér nù. É'ér yuē :“Yǔ ruò máo, zhāo sì ér mù sān, zú hū?” 

La multitud de monos se levantó y se enfureció. Entonces les dijo: "Si les doy bellotas, cuatro a la mañana y tres al atardecer, ¿es suficiente?

众狙皆伏而喜。物之以能鄙相笼,皆犹此也。

Zhòng jū jiē fú ér xǐ. Wù zhī yǐ néng bǐ xiāng lóng, jiē yóu cǐ yě. 

La multitud de monos se postró y se alegró. Las cosas se pueden usar para engañarse mutuamente, todos lo hacen así.

圣人以智笼群愚,亦犹狙公之以智笼众狙也。

Shèng rén yǐ zhì lóng qún yú, yì yóu jū gōng zhī yǐ zhì lóng zhòng jū yě. 

El sabio se vale de su conocimienot para engañar a los grupos de tontos, como también el anciano de los monos se valió de su conocimiento para engañar a la multitud de monos.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Una traducción más fluida sería, desde luego: "se valió de su conocimiento para engañarlos", pero implicaría no traducir algunos caracteres. 

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

若实不亏,使其喜怒哉!

Ruò shí bù kuī, shǐ qí xǐ nù zāi!

Aun si los asuntos no cambiaron, ¡provocó su felicidad y cólera!

Sentido actual de  朝三暮四,zhāo sān mù sì

El sentido actual implica ser inconsistente o inconstante, decir una cosa en un momento y otra opuesta en otro, o cambiar a cada momento de idea o de relación personal. Ofrecemos la traducción de algunas oraciones, eligiendo criterios diferentes, para que piensen cómo las traducirían:

你一会儿要学医,一会儿又要学历史,不正是朝三暮四的态度吗?

Nǐ yī huìr yào xué yī, yī huìr yòu yào xué lì shǐ, bùz hèng shì zhāo sān mù sì de tài du ma?

En un momento quieres estudiar medicina, en un momento quieres estudiar historia, ¿No es realmente tener un ánimo cambiante?

我从未见到过这样朝三暮四的人。

Wǒ cóng wèi jiàn dào guò zhè yàng zhāo sān mù sì de rén.

Nunca he visto una persona tan inconstante.

你这个朝三暮四的人!

Nǐ zhè ge zhāo sān mù sì de rén!

¡Qué persona voluble eres!

他每个星期换个女朋友、都说是他的真爱。我真的不喜欢这种朝三暮四的人!

Tā měi gè xīng qí huàn gè nǚ péng yǒu, dōu shuō shì tā de zhēn ài. Wǒ zhēn de bù xǐ huān zhè zhǒng zhāo sān mù sì de rén!

Él cambia de novia cada semana y siempre dice que es su amor verdadero. ¡Realmente no me gusta este tipo de gente cambiante!



(1) En el 庄子 Zhuāng Zǐ en vez de 暮 mù aparece la menos frecuente pronunciación "mù" del carácter 莫, que es una variante de 暮 mù.

Entradas que pueden interesarte

Sin comentarios